artikelen over geschiedenis didactiek
Hier beghinnen wi nu an
'Hier beghinnen wi nu an' is een lied uit de eerste helft van de zestiende eeuw over de escapades van een reguliere monnink
Inhoud
Hier beghinnen wi nu an
Een monnik brengt de nacht door bij zijn geliefde, een naaister. De andere monniken uit zijn klooster denken erover hem te verbannen. Hij neemt echter zelf al het besluit zijn kap te laten vallen en voor zijn geliefde te kiezen.
Het is een lied dat helemaal past in de tijd van de vroege reformatie. Dat de maker duidelijk geen voorstander is van het monastieke leven blijkt vooral uit de Duitse variant uit 1544, waarin de auteur de monnik tegen de abt laat zeggen dat het hem weliswaar niets aangaat waar hij de nacht heeft doorgebracht, maar dat hij veel plezier aan de wijn en het meisje heeft beleefd. In het laatste couplet wordt het helemaal duidelijk als gezegd wordt dat de monnik de (klooster) dans is ontsprongen.
1.
Hier beghinnen wi nu an
een nyeuwe liet te singhen,
ende singhen van eenen regulier moninck
ende van eender nayerinne.
2.
Die regulier in een waerts huys quam,
hi vraechde: ‘wat hebdy te eten?
ick soude tot eender naeyerssen gaen,
het was mi bi na vergheten’.
3.
Doen hi totter naeyerssen quam,
hi wert seer wel ontfanghen;
si nam hem in haren witten arm
ende si aten met malcander.
4.
Doent was aender middernacht,
si hoorden dat clocxken clincken:
staet op, staet op, goet regulier moninck,
die metten moet ghi singhen.
5.
Doen dat clocxken gheluydet was,
hi soude gaen inder metten:
‘och wiste dit mijn heere den abt,
hi soude mi selver wecken’.
6.
Doen die moninc inden ommeganck quam,
die abt die quam hem teghen:
‘bona dies, bona dies, ghi regulier moninc,
waer hebdy te nacht gheleghen?’
7. ‘Daer ick te nacht gheleghen heb,
daer was ic seer wal ontfanghen;
men schencte mi daer den coelen wijn,
ic lach in mijns liefs armen.’
8. Die abt al tot den moninck sprack
met also soeten worden:
‘nu segt mi, goet regulier moninck,
houden dat onse oorden?’
9.
Doen die moninc inder kercken quam,
die broederen liepen te samen,
die een moninc al tot den anderen sprack:
‘desen moninck willen wi verbannen.’
10.
En dat verhoorde de regulier moninck,
hi liet zijn capken vallen:
‘soude mi die naeyersse niet liever zijn,
mer dan mijn broeders allen?’
11.
Die ons dit liedeken heeft ghemaect,
hi hevet seer wel ghesonghen;
dat heeft ghedaan een regulier moninck,
wt der cappen is hi ontspronghen.
Was wolln wir aber heben an?
1.
Was wolln wir aber heben an?
Ein neues Lied zu singen.
Wir singen von einem Schwarzen Mönch
und seiner Nähterinen.
2.
Und da zu der Nähterin kam,
gar schön ward er empfangen,
umfing ihm mit schneeweißen Arm,
so lagen sie beisammen.
3.
Und da es kam zu Mitternacht,
da läutet man zu Metten:
Und wüßte das mein Herr, der Abt,
er würde mich selber aufwecken.
4.
Und da er in den Kreuzgang kam,
begegnet ihm der Abte:
Bona dies, lieber schwarzer Mönch!
Wo hast du heut geschlafen?
5.
Und wo ich heut geschlafen hab,
dafür darfst du nicht sorgen:
nebst einem feinen klaren Wein
beim Mägdlein unverborgen.
6.
Und da er in das Chor eintrat
zu andern Mönchen allen,
ein Mönch wohl zu dem andern sprach:
Das Mönchlein wolln wir strafen.
7.
Wie nun der Mönch die Red vernahm,
ließ er die Kutte fallen:
Die Nähterin soll mir lieber sein
als ihr, ihr Mönche alle!
8.
Und er, der uns dies Liedlein sang,
er hat gar viel gesungen,
auch das. Es ist der schwarze Mönch
der Kutte nun entsprungen.
Referenties
- http://www.dbnl.org/tekst/duys001oude02_01/duys001oude02_01_0006.php
-
https://www.lieder-archiv.de/was_wolln_wir_aber_heben_an-notenblatt_300219.html