Histoforum Nieuwsbrief

Nieuwsbrief

Jaargang 7, nummer 120, februari 2018 II

 

Overzicht (na)scholingen en conferenties

- nascholing W.O.II en Koude Oorlog Groningen, 22 februari 2018

- Vierde VGN Congres in Openluchtmuseum Arnhem, 9 maart 2018

- Workshop gewijzigd examen havo, 22 maart 2018

- Workshop over differentiatie en zorgleerlingen in de geschiedenisles, 18 mei 2018   

Veldraadpleging nieuwe syllabus geschiedenis havo/vwo 

De syllabuscommissie die werkt aan een concept-syllabus examen h/v vanaf 2021 wil de graag de mening van  docenten geschiedenis horen over de nieuwe syllabus voor havo en vwo. U kunt zich hier aanmelden. 

Geschiedenisleraar 2018

Ook dit jaar wordt  weer de verkiezing van beste geschiedenisleraar van Nederland gehouden. Op deze website leest u er alles over.

Oog op de Oudheid

Op vier dinsdagavonden in april (nou ja, de laatste op 1 mei) worden er in het Rijksmuseum van Oudheden (RMO) in Leiden inleidingen gegeven over aspecten van de oudheidkunde. Door het tijdstip natuurlijk vooral interessant voor collega's in en om Leiden. 

Schedelfragment oudste Nederlander uit IJstijd gevonden

Unieke ijstijd-ontdekkingen uit prehistorisch Noordzeelandschap

Een fragment van een menselijke schedel uit de collectie van het Rijksmuseum van Oudheden en een versierd bot van een bizon blijken uiterst zeldzame vondsten uit het einde van de laatste IJstijd. Ze zijn 13.000 jaar oud en zijn daarmee de vroegste moderne mens van Nederland en de oudste kunst afkomstig uit de Noordzee.

Dat concluderen Nederlandse archeologen na bestudering van beide vondsten die zijn opgediept uit de Noordzee. Die was in de IJstijd een laagvlakte in plaats van een zee. De ontdekking levert belangrijke aanwijzingen op over de kolonisatie en bewoning van dit uitgestrekte verdronken landschap en de vroege culturele uitingen van de laatste jagers van de IJstijd.
Lees verder op Historiek.

Het Pronkstuk van Nederland walmt van het nationalisme

Het Plakkaat van Verlatinghe wordt zonder historische context door de Nederlanders toegeëigend, schrijft Marc Reynebeau. Het zegt meer over de nationale trots nu dan over toen.    

Nieuwe methode voor havo bovenbouw: GS Compact, kenmerkende aspecten

GS Compact is een nieuwe geschiedenismethode die zich expliciet richt op de havo-leerling. In dat opzicht is de methode uniek. Ze is geschreven door ervaren havo-docenten die precies weten waar de havo-leerling behoefte aan heeft. GS Compact is geschreven in begrijpelijke taal en met een duidelijke vraagstelling. Dit maakt de methode uitermate geschikt voor leerlingen om zelfstandig door te werken. De structuur en opmaak zijn helder: steeds een pagina tekst waarin het kenmerkend aspect behandeld wordt, en daarnaast een pagina met opdrachten. De vragen staan dus naast de tekst, zodat leerlingen antwoorden direct kunnen terugzoeken.
De opdrachtenpagina bestaat uit drie onderdelen:
1. De kernbegrippen nogmaals uitgelegd die in het kenmerkende aspect aan bod komen;
2. Verwerkingsvragen, waarmee de leerling de tekst op gerichte wijze leert doornemen en samenvatten;
3. Toepassings- en inzichtsvragen naar aanleiding van bronnen of afbeeldingen, waarmee de leerling oefent met structuurbegrippen.

De vragen sluiten zowel inhoudelijk als ook qua vraagstelling aan op het CE havo.
Het eerste tijdvak is als pdf beschikbaar.

De muur van Hadrianus

Van Adrian Goldsworthy verschijnt op 6 maart een beknopt maar schitterend betoog over het historische belang van de bekendste Romeinse grens in Europa: De muur van Hadrianus.
Keizer Hadrianus besloot in het jaar 122 tijdens een rondreis door het rijk dat de noordgrens in Brittania versterkt moest worden. De 117 kilometer lange Muur van Hadrianus strekte zich uit van kust tot kust, net iets ten zuiden van de huidige grens met Schotland. De muur was een indrukwekkend vertoon van de Romeinse macht. Vooral in het midden staat de muur nog overeind, als levend monument in het landschap. In dit eerste deel in de serie Tastbaar Verleden beschrijft Goldsworthy de geschiedenis van de muur, van het ontwerp tot de bouw en het soldatenleven van de wachters. 

Van wie is het Wilhelmus? Een mini-documentaire voor middelbare scholieren over het Wilhelmus als nationaal symbool.

Prof. dr. Els Stronks gaat met Folgert Karsdorp en Martine de Bruin (Liederenbank, Meertens Instituut), Gerdineke van Silfhout (Stichting Leerplan Ontwikkeling), Mike Kestemont (Universiteit Antwerpen) en Dyzlofilm op zoek naar een manier om in een mini-documentaire voor middelbare scholieren te laten zien hoe complex ‘nationale identiteit’ is vanuit wat we als wetenschappers over het Wilhelmus weten. 

Een geschiedenis van de wereld in 100 voorwerpen (deel 3)

Jos Martens wijdt een derde artikel aan het boek Een geschiedenis van de wereld in 100 voorwerpen. Een interessante passage uit dit artikel: 'Onze schoolboeken geschiedenis stellen dit meestal voor als een piramide, met keizer en paus bovenaan, horigen en lijfeigenen onderaan. De middeleeuwse mens zag het anders, niet als een piramide, maar als het beeld van het schaakspel'.

Het eerste artikel vindt u hier en het tweede hier.

Leven in 1900

Het is niet eenvoudig om je een levendig beeld te vormen van het leven in een (kleine) stad in 1900. Des te leuker als je dan ineens een filmpje van vier minuten tegenkomt, gemaakt met een camera voor op een tram in het Engels Rochdale in 1900. Jammer alleen dat men er een belachelijke geluidstrack aan heeft toegevoegd.

Museum Judengasse en Anne Frank

In Frankfurt staat het Joods museum Judengasse. Google Arts heeft voor dit museum een online tentoonstelling gemaakt over de familie van Anne Frank.

Revolutionaire vondst: 60.000 Mayabouwwerken ontdekt

Een nieuwe onderzoeksmethode heeft een gigantische Mayastad aan het licht gebracht. Eeuwenlang zaten de bouwwerken verborgen onder de Guatemalteekse jungle. ,,Dit is de grootste archeologische vondst in honderd jaar”, jubelen onderzoekers. De ontdekking plaatst alles wat we al wisten over de Maya’s in een nieuw perspectief. Zie ook deze pagina van National Geographic. 

Bronnenbox Nationaal Archief

De Bronnenbox van het Nationaal Archief bevat (afbeeldingen van) bronnen voor gebruik in de les of voor leerlingen die een profielwerkstuk maken. De bedoeling is deze bronnen, waar mogelijk, te koppelen aan opdrachten. 

Lineair B

Voor de liefhebber. Op zijn weblog staan een paar bijdragen waarin Jona Lendering de geschiedenis van het Lineair B uit de doeken doet. Aanleiding is de aankondiging dat Garteh Owens zijn interpretatie gaf van het tot nu toe nog niet ontcijferde schrift  op de schijf van Faistos.