Histoforum Nieuwsbrief

Nieuwsbrief

Jaargang 12, nummer 222, februari 2023 I

Overzicht (na)scholingen en conferenties

- 8 februari 2023 Rusland in de wereldgeschiedenis

- 17 februari Inspiratiesessie Multiperspectiviteit
- 9 maart, 9.30 – 13.00, Nederland na de Tweede Wereldoorlog. Universiteit Utrecht 
- 9 maart, 13.30 – 1700, Historische Context Het Britse Rijk 2.0. Universiteit Utrecht 
- 9 maart, 9.30 – 13.00, Historische Context Verlichting 2.0.Universiteit Utrecht 
- 9 maart, 13.30 – 17.00, Historische Context Steden en Burgers 2.0. Universiteit Utrecht 

- 17 maart Nationaal Geschiedeniscongres in Fort Vechten in Bunnik.

- 23 maart - 2 april Week van de klassieken
- 6 april, 9.30 – 13.00, Taalgericht geschiedenisonderwijs basis. Universiteit Utrecht 
- 6 april, 13.30 – 17.00, Taalgericht geschiedenisonderwijs schrijven. Universiteit Utrecht 
- 6 april, 13.30 – 17.00, Historische Context China 2.0. Universiteit Utrecht 

- 1-6 mei Studiereis Berlijn (Holocaust, Anne Frank, W.O.II)

- 16 juni VGN-pabodag in het Nationaal Archief in Den Haag.

- 16 t/m 23 september Verdiepingsreis (inclusief docentenprogramma) naar de Aktion Reinhardkampen in Oost-Polen, waaronder Sobibor, Belzec en Treblinka.

    1572 De geboorte van Nederland

    De website 1572. geboorte van Nederland; 450 jaar op zoek naar vrijheid verdraagzaamheid verbondenheid verscheidenheid biedt lesmateriaal over deze periode in onze geschiedenis voor zowel basisonderwijs als het voortgezet onderwijs (zowel voor vmbo als voor havo/vwo). Ieder deelpakket heeft een docentenhandleiding inclusief links en ondersteunend materiaal. De materialen worden digitaal aangeboden en begeleid door te printen werkbladen of digitale hulpmiddelen zoals Kahoot of Lesson-Up. Ter ondersteuning van de lessen zijn naast het lesmateriaal 4 video’s en een stripboek ontwikkeld. De video’s met Jefferson Yaw Frempong-Manson vindt u bij het pakket op deze website – en via de handleiding. 

    Europa als geopolitieke speler in een nieuw veiligheidslandschap

    Op woensdag 22 maart vindt de jaarlijkse Atlantische Onderwijsconferentie plaats in Utrecht. Dit jaar gaan we in op Europa als geopolitieke speler in een nieuw veiligheidslandschap. De oorlog is teruggekeerd naar het Europees continent en daarmee is de geopolitieke wereld fundamenteel veranderd. Wie waarborgt onze vrijheid en wat zijn de huidige bedreigingen voor Europa? Aan de hand van verschillende lezingen en workshops zullen we ons verdiepen in thema’s als de hernieuwde positie van de NAVO en de veranderlijke relatie tussen de Verenigde Staten en Europa vanuit een historisch perspectief. Ook zoomen we in op actuele bedreigingen op het gebied van klimaatverandering en technologische ontwikkelingen. Meer informatie over deze nascholingsconferentie is te vinden op de website van de Atlantische Commissie.   

    Doe je mee aan onderzoek naar keuzes geschiedenisdocenten?

    Met deze vragenlijst willen wij in kaart brengen hoeveel ruimte en vrijheid docenten geschiedenis ervaren bij het maken van inhoudelijke keuzes voor hun lessen.

    Zelfs bij strikt voorgeschreven inhouden heb je als docent vaak de mogelijkheid om eigen inhoudelijke keuzes te maken. Je kunt bijvoorbeeld bepalen waar je de nadruk op legt en hoeveel tijd je spendeert aan bepaalde personen, gebeurtenissen en/of onderwerpen in de geschiedenisles. Dit onderzoek probeert in kaart te brengen welke aspecten hierbij een rol spelen en welke afwegingen leraren geschiedenis maken. Wat helpt daarbij en wat zijn belemmeringen?

    Er volgen eerst een aantal vragen over de school waar je werkt. Daarna volgen vragen over inhoudelijke keuzes en jouw afwegingen hierbij. De vragenlijst bestaat uit 18 vragen. Het invullen van de vragenlijst duurt 15 tot 20 minuten. Graag invullen voor 1 maart 2023.

    We vragen in deze vragenlijst niet om persoonlijke gegevens. Je hoeft geen naam of contactgegevens in te vullen. De onderzoeksgegevens worden op anonieme wijze opgeslagen, geanalyseerd en gerapporteerd. Privacy is dus gewaarborgd. Mocht je vragen hebben over de vragenlijst, dan kun je contact opnemen met Albert Logtenberg; a.logtenberg@iclon.leidenuniv.nl

    Als je interesse hebt om over dit onderwerp deel te nemen aan collegiale uitwisseling en/of professionalisering dan kun je dat aan het einde van de vragenlijst aangeven door het achterlaten van je email-adres. Tevens kun je daar aangeven of je wilt deelnemen aan een vervolginterview.
    Klik hier om naar de vragenlijst te gaan.


    Alvast veel dank voor de genomen moeite,
    Albert Logtenberg (ICLON en HvA)
    Tim Huijgen (RUG)
    Wouter Smets (KDG)
    Hanneke Tuithof (UU en HU)

    Historische contexten Steden en Burgers en de Verlichting

    Afgelopen eindexamen zijn de nieuwe historische contexten Steden en Burgers in de Lage Landen en de Verlichting voor het eerst afgenomen. Wil je samen met collega’s ervaringen uitwisselen en nieuwe inspiratie opdoen? Of ga je de historische contexten voor het eerst geven en wil je inhoudelijke en didactische verdieping? Kom dan op donderdag 9 maart naar Utrecht!

    De Universiteit Utrecht gaat dan nieuwe workshops aanbieden over deze twee onderwerpen. Van 9.30 tot 13.00 behandelen we de Verlichting aan de hand van personen met dr. Jeroen Koch. Hij is docent-onderzoeker bij de afdeling Cultuur-, Mentaliteits- en Ideeëngeschiedenis (CMI) aan de Universiteit Utrecht. Hij houdt zich bezig met politieke en intellectuele geschiedenis vanaf de Verlichting en is bekend van de biografie van koning Willem I (2014).

    In de middag van 13.30 tot 17.00 organiseren we ook een nieuwe workshop over de historische context Steden en Burgers in de Lage Landen. In de workshop gaat prof. dr. Maarten Prak de historische context toelichten aan de hand van verschillende steden zoals Atrecht, Gent, Brugge, Utrecht en ’s-Hertogenbosch. In deze kleinschalige workshops gaan we inhoud afwisselen met didactiek, dit doen we onder leiding van dr. Hanneke Tuithof (vakdidacticus aan de UU). We gaan samen verschillende werkvormen uitproberen en didactische tips uitwisselen.

    Schrijf je nu in en neem een collega mee! U kunt zich inschrijven via onze website. Na het ontvangen van een bevestiging ben je verzekerd van deelname. De kosten per workshop bedragen 200 euro, dat inclusief koffie/thee, materialen, een boek en een bewijs van deelname. Als er workshops vol zijn of u kunt niet op deze datum, kunt u mailen om op de wachtlijst gezet te worden. We overwegen namelijk om bij grote belangstelling deze workshops nog een keer aan te bieden in het schooljaar 2022-2023.

    Vragen? Mail dan naar: Nascholing-GKG@uu.nl.

    Benieuwd naar de rest van ons aanbod? Kijk op: www.uu.nl/nascholinggeschiedenis  

    Een 'mind-blowing'vondst

    Archaeologists Discover 1.2 Million-Year-Old 'Workshop' in Mind-Blowing Find kopt een artiikel van Becky Ferreira over de vondst van 600 werktuigen van obdidiaan (vulkanisch glas) van zo'n 1,2 miljoen jaar oud, 

    Verhalen van Frisia

    Op deze website worden locaties in Noord-Nederland en Noordwest-Duitsland gekoppeld aan boeken uit de Bijzondere Collecties van de UB Groningen. Zo brengen we de rijke cultureel-intellectuele geschiedenis van Frisia in kaart, waarin de stichting van de Groninger Academie in 1614 een mijlpaal was.

    Het verhaal van Vlaanderen

    De tv-serie Het verhaal van Vlaanderen maakt bij onze zuiderburen het een en ander los. In een gastbijdrage van Dirk Zwysen op Mainzer Beobachter wordt met name ingegaan op het belangrijke verschil tussen invloed en receptie, waarbij het laatste vooral speelt als er sprake is van identiteitspolitiek.    

    Pre-Grieks

    Welke taal werd er in Griekenland gesproken voor er Grieks werd gesproken. Jona Lendering beschrijft wat we ervan weten.

    Nogmaals ChatGPT

    Pim Renou en Pieter Mannak schreven voor Kleio onder de titel Chatten met Napoleon een artikel over het mogelijke gebruik van deze software in de geschiedenisles dat u hier online kunt lezen.   

    Chatbot kan nog geen geschiedenis schrijven

    ‘Schrijf een artikel over de afkomst van Cleopatra.’ Het is een van de opdrachten die de redactie van Historisch Nieuwsblad aan ChatGPT gaf, een populaire chatbot die teksten genereert op basis van kunstmatige intelligentie. De antwoorden van de chatbot legden we voor aan historici, die eensgezind zijn in hun oordeel: kunstmatige intelligentie kan het verleden nog lang niet voor ons duiden.
    Lees dit gratis artikel van Historisch Nieuwsblad hier verder.

    Masterclass Boeven van Vroeger

    riminaliteit is een probleem van alle tijden. In deze masterclass bestuderen we misdaden en misdadigers uit het verleden, met speciale aandacht voor de eerste helft van de twintigste eeuw.

    Met een expert op het gebied van alledaagse criminaliteit, Jan-Julia Zurné, tijdens de Tweede Wereldoorlog duiken we in historische politieonderzoeken en rechtszaken. We bekijken processen-verbaal, politiefoto’s, vonnissen en rechtbankverslagen. Wat vertellen deze spannende bronnen over misdaden en misdadigers in het verleden? En waarin verschilt de aanpak van de historicus van die van de rechercheur of rechter van vroeger?
    Aanmelden

    Als docent, mentor of decaan kun je maximaal 3 geïnteresseerde leerlingen uit de bovenbouw van het VWO opgeven middels dit inschrijfformulier. Deelname is gratis. De inschrijving wordt gesloten als het maximaal aantal deelnemers (30) is bereikt. 

    Posters machtige vrouwen en mannenuit de oudheid

    Hier kunt u een serie posters downloaden met machtige vrouwen en mannen uit de oudheid. 

    Mémoire des Migrations, winnaar Europees Talenlabel 2022

    In het project Mémoire des migrations waarin taal, cultuur en literatuur zijn geïntegreerd, onderzoeken en beschrijven leerlingen hun eigen migratiegeschiedenis in het Frans. Op basis van hun migratieverhaal leren leerlingen zich verplaatsen in ‘de ander’, opdat zij leren over de beweegredenen en effecten van migratie, voor henzelf, hun familie en voor anderen. Het gaat daarbij om bewustwording van overeenkomsten, het ontwikkelen van een open, nieuwsgierige positieve houding naar de ander en culturele diversiteit, het zoeken naar verwantschap, voor het bevorderen van verbinding en verdraagzaamheid in de klas en in de maatschappij.
    Meer informatie

    Vrijwilligers ontdekken meer dan 1000 onbekende grafheuvels

    De afgelopen jaren hebben vrijwilligers van het project Erfgoed Gezocht de hele Veluwe en Utrechtse Heuvelrug afgezocht op zoek naar nog onbekend archeologisch erfgoed. Eerst speurden zij op online hoogtekaarten. Daarna gingen vrijwilligers, studenten en archeologen samen het veld in om de gevonden resten te controleren. Dit onderzoek leverde onder andere een verdubbeling van het aantal bekende grafheuvels op in dit gebied.
    Lees verder

    Recensies van Jef Abbeel

    Waar is Johny? De zoektocht naar een Congolese Belg in Dachau.
    Wannes Peremans. Waar is Johny? De zoektocht naar een Congolese Belg in Dachau. Uitgeverij Borgerhoff&Lamberigts, Gent, november 2022.198 pagina’s, foto’s, bibliografie; ISBN 978-94-639-3863-1, € 22,99.

    Alle Oekraïners die ik ken. En een paar van wie ik alleen maar gehoord heb.
    Olaf Koens. Alle Oekraïners die ik ken. En een paar van wie ik alleen maar gehoord heb. Uitgeverij Nijgh & van Ditmar, Amsterdam/L&M, Antwerpen, november 2022. Paperback, 192 pagina’s, 20 x 12 cm, kaart, € 17,50. ISBN 978-90-388-1250-2. 

    Een indrukwekkend monument

    Among those murdered in the Holocaust were 20,000 Hungarian Jews, shot on the banks of the Danube, having been forced to remove their shoes. The shoes were deemed to hold value. Sculptor Gyula Pauer’s monument is composed of 60 pairs of shoes in iron.

     

     

  • Laatste toevoegingen op Histoforum

    De laatste toevoegingen (artikelen, boekbesprekingen enz.) vindt u altijd op deze pagina.