Overzicht (na)scholingen en conferenties

- 20 okt 9.30 – 13.00, Taalgericht geschiedenisonderwijs schrijven. Universiteit Utrecht
- 20 okt 13.30 – 17.00, HC Steden en Burgers 2.0. Universiteit Utrecht
- 3 november 12.30 – 20.30, Webinars historische contexten vwo. Universiteit Utrecht

- 3 november Nascholing Srebrenica in Utrecht

-  4 november Studiedag vmbo, Hogeschool van Amsterdam

-  8 november: Innovators Academy: Tijd voor Geschiedenis (gratis)
- 1 december 9.30 – 13.00, Taalgericht geschiedenisonderwijs basis. Universiteit Utrecht
- 1 december 13.30 – 17.00, Taalgericht geschiedenisonderwijs schrijven. Universiteit Utrecht
- 1 december 13.30 – 17.00, Anton de Kom. Universiteit Utrecht
- 19 januari, 15.00 – 18.30, Webinars historische contexten havo. Universiteit Utrecht 

- 26 januari en 9 februari Leergang formatief handelen

Opdracht Koude Oorlog

Mark Hagenaars maakte een opdracht over de Koude Oorlog waarin leerlingen een filmpje maken. Op dit YouTube filmpje leidt hij de opdracht in en op deze pagina staat de opdracht.


Webinars Universiteit Utrecht

Afgelopen eindexamen zijn de nieuwe historische contexten vwo voor het eerst afgenomen. Wil je samen met collega’s ervaringen uitwisselen en nieuwe inspiratie opdoen? Of ga je de historische contexten voor het eerst geven en wil je inhoudelijke en didactische verdieping? Volg dan de webinars van de Universiteit Utrecht.
In deze webinars behandelen we de basiskennis van de historische contexten. Ter voorbereiding kijkt u vier filmpjes waarin de contexten per deelvraag inhoudelijk worden toegelicht door een expert en in het webinar bespreken wij met maximaal 12 docenten de didactiek.

Donderdag 3 november, webinars vwo met Hanneke Tuithof en Niels Reessink:
-12.30 – 14.00 Steden en Burgers.
-14.30 – 16.00 Verlichting.
-16.30 – 18.00 Duitsland.
-19.00 – 20.30 China.

Schrijf je nu in! U kunt zich inschrijven via onze website. Na het ontvangen van een bevestiging ben je verzekerd van deelname. De kosten per webinar bedragen 99 euro.

Vragen? Mail daar naar: Nascholing-GKG@uu.nl.

Een verboden kaart van een Europese utopie (1866)

In augustus 1866 verscheen in Duitsland een kaart van Europa die veel stof deed opwaaien. De titel luidde Das Europa des Friedens – L’Europe de la paix. Het lijkt op het eerste gezicht een gewone staatkundige kaart van Europa, maar bij nadere beschouwing wordt duidelijk dat de kaart een opmerkelijk voorstel bevat voor nieuwe, nationale grenzen binnen Europa.
Lees artikel op de website van Historiek.


Het graf van Sinterklaas is (alweer) gevonden

Archeologen in Turkije hebben naar eigen zeggen de exacte locatie van de begraafplaats van Sint-Nicolaas, beter bekend als Sinterklaas, gevonden. Het graf ligt onder een kerk in de Turkse stad Demre, het vroegere Myra.

Lees verder

Fries Museum toont de Middeleeuwen in het noorden

Met de gloednieuwe tentoonstelling vrijheid, vete, vagevuur wil het Fries Museum in Leeuwarden laten zien hoe rijk het middeleeuwse leven was, hoe ontwikkeld en complex. Het vizier is niet alleen gericht op Fryslân, zo blijkt uit de ondertitel ‘de middeleeuwen in het noorden’. En ja, opvallend groot is de bijdrage uit Oost-Friesland ten oosten van de Eems. Ook uit de provincie Groningen komen voorwerpen en voorbeelden.
Lees verder

Bekendmakingen in en rond de Tweede Wereldoorlog, 1939-1946

Het Groninger Archief heeft een groot aantal bekendmakingen uit de periode 1939-1946 verzameld op zijn website. Mooi bronnenmateriaal voor in de klas of als bronnenmateriaal voor leerlingenonderzoek.

Jacob van Maerlant

Jacob van Maerlant was de eerste grote auteur uit ons taalgebied, die in zijn eentje als het ware een complete bibliotheek bijeen schreef. Daartoe behoren niet alleen de eerste Nederlandstalige wereldgeschiedenis, een navertelling van heel de Bijbel en een wereldgeografie, maar ook de eerste biologische encyclopedie in onze taal, Der naturen bloeme, uit ongeveer 1270. Daarin beschrijft hij zowel de mens als alle toen bekende viervoeters, vogels, vissen en kruiden, en bovendien de edelstenen, de wonderen van de zee en een groot aantal vreemde volkeren. Jacob van Maerlant wordt beschouwd als de aartsvader van alle Middelnederlandse dichters en zijn natuurencyclopedie behoort tot de canon van de Nederlandstalige literatuur.

Jan Uyttendaele maakte lesmateriaal over Jacob van Maerlant:

- Werkblad voor de leerlingen

- Achtergronden voor de docent

Ander lesmateriaal van zijn hand over de middeleeuwen en het begin van de vroegmoderne tijd vindt u hier.


Gechiedenisdocent 2022

Op 7 oktober is de top 3 van de geschiedenisdocen6 van het jaar 2022 bekend gemakt. U vindt hun namen hier.

Peter Seixas overleden

"Deze week stief de Canadese geschiedenis vakdidacticus Peter Seixas, wiens werk (bijvoorbeeld zijn Historical Thinking Project) ook in ons land veel invloed heeft gehad. Zie bijvoorbeeld het artikeltje hierover op Histoforum.  

De burgerschapsvorming-paradox

De burgerschapsopdracht aan scholen is wettelijk aangescherpt. Betekent dat extra werk? Nee, niet noodzakelijk. Scholen die serieus werk maken van hun algemeen vormende opdracht, besteden automatisch aandacht aan burgerschapsvorming.
lees dit  heldere artikel over burgerschapsvorming van Fred Janssen , hoogleraar vakdidactiek van de natuurwetenschappen. Ook nuttig voor geschiedenisdocenten.

Brainteachers geschiedenis

Brainteachers geschiedenis is de website van wetenschappelijk onderzoeker, leraar, lerarenopleider, vakdidacticus, educatief adviseur en eindredacteur Stephan Klein, waarop hij allerlei cursussen voor het vak geschiedenis aanbiedt.

Media & Onderwijs Prijs

Collega Mark Hagenaars, o.a. de man van heel veel instructiefilmpjes (zie het overzicht op Histoforum) is een van de winnaars van de Media & Onderwijs Prijs 2022. Op deze website staat zijn winnende bijdrage.

WWI

Een Engelse collega deelt zijn lesmateriaal over de Eerste Wereldoorlog, inclusief PowerPointPresentatie, met ons.

Anna Bijns

Anna Bijns (1493-1575) staat bekend als de eerste feministische schrijfster uit onze literatuur. Ze schreef refreinen, de favoriete dichtvorm van de rederijkers, maar ze kon geen lid worden van een rederijkerskamer, omdat ze een vrouw was. Ze behandelde twee grote thema’s in haar teksten: in de eerste plaats de opkomst van het protestantisme, waarvan ze een grote tegenstander was, en in de tweede plaats de man-vrouwrelatie en dan met name het bedrog in de liefde, waarvan ze zelf slachtoffer is geweest. De refreinen van Anna Bijns behoren tot de canon van de Nederlandstalige literatuur./p>

Jan Uyttendaele maakte lesmateriaal over Anna Bijns:

- Werkblad voor de leerlingen

- Achtergronden voor de docent   

Ander lesmateriaal van zijn hand over de middeleeuwen en het begin van de vroegmoderne tijd vindt u hier.

Si vis pacem, para umbrellum

De spotprent met dit opschrift is mij van alle spotprenten over München 1938 het meest bijgebleven, zoals ooit, tijdens mijn studie, het boek Het Trauma van München van Schaper diepe indruk maakte. Aan de parapluie van Neville Chamberlain is zelfs een lang artikel gewijd. In dit artikel een quote van Eleanor Roosevelt uit april 1939: 'Yhe gentleman with the umbrella, finding that appeasement does not work where ethics do not est, had gone the whole way in the opposite direction'. In dit artikel ook een bijdrage in het kader van een westrijd, uitgeschreven door de Manchester Guardian:

'He has always loved Peace,

So he took his umbrella

To attend to the decease.

He has always loved Peace.

(Knowing voters are geese)

He's an honourable fella

He alwasy loved Peace,

So he took his umbrella.

 

 

Mooi om te gebruiken in de klas. 


Nacht van de Geschiedenis

Op zaterdagavond 29 oktober vindt de Nacht van de Geschiedenis weer plaats in het Rijksmuseum. Deze editie staat in het teken van het thema ‘Wat een ramp!’ en kent een zeer gevarieerd programma


Beroepsplatform historici

Als u geschiedenis gestudeerd hebt, is u vast meer dan eens gevraagd wat u daar later mee wilde doen. Misschien had u daar al een duidelijk idee over en bent u nu in die functie of sector aan het werk, misschien heeft u juist een totaal ander carrièrepad bewandeld.
Binnenkort lanceert het KNHG een beroepsplatform waarop geschiedenisalumni in woord en/of beeld vertellen over hun loopbaan én hun huidige werkomgeving. Wilt u jonge historici ook graag helpen inzicht te krijgen in de vele verschillende beroepsmogelijkheden voor historici? Deel dan uw werkervaring!

De VMBO-conferentie komt er weer aan!

Na twee jaar ‘corona-stilte’ organiseren de Hogeschool van Amsterdam en de VGN op vrijdag 4 november voor de dertiende keer (!) dé studiedag voor vmbo docenten geschiedenis.
Dit jaar is het thema: ‘Verhalen uit de 20e eeuw’. Het wordt weer tijd voor het verhaal, de verbinding in de klas, de docent als verteller!
Voor alle vmbo docenten: startend en ervaren, onder- en bovenbouw, met en zonder examenklassen.
Abdelkader Benali opent de studiedag, daarna keuze uit drie lezingen en na de lunch zes workshops. Een afwisselend programma met sprekers die aansluiten bij het examenprogramma, workshops die praktische handvatten voor in de klas leveren.
Het belooft weer een mooie dag te worden.
Datum: vrijdag 4 november 2022 van 10.00-16.00 uur op de HvA, Kohnstammhuis Amsterdam (Wibautstraat 2-4)

Klik hier voor het programma.  

Over de openingslezing van Abdelkader Benali tijdens de conferentie

De geschiedenisdocent als poortwachter van de maatschappij. Het geschiedenisvak is het mooiste vak dat er is omdat het een leven lang meegaat. Het is een vak waar ruimte is voor narratieve vervoering, voor emancipatie, voor politieke stellingname, voor persoonlijke verhalen ook; het is een plek waar verborgen geschiedenissen en canon elkaar raken, met elkaar vermengd raken. Vmbo'ers zijn een ontvankelijke groep die leven op het ritme van de tijd, hun wereld kan chaotisch, onrustig, bewegelijk zijn maar altijd dynamisch. Hoe bereik je deze groep? Nou, door nog meer in te zetten op de persoonlijke verhalen, de verhalen van "wie is je vader, wie is je moeder," "waar kom je vandaan?" "Wie waren je voorouders, wie wil je worden?" Het vak geschiedenis is de plek waar mensen in contact komen met hun identiteit. Laten we dat ook vieren. Thema's als migratie, uitsluiting, sociale mobiliteit en crisis resoneren diep bij deze groep leerlingen. In het vak geschiedenis leren leerlingen praten over zichzelf, richting vinden in de wereld, ze leren grip krijgen op hun persoonlijke verhaal en leren dit verbinden aan de grote verhalen van hun tijd. Geschiedenis is ook spannend, oorlog en vrede, vrede en oorlog, dat vindt altijd wel een gehoor. Maar het gaat ook om keuzes maken, om de "wat zou jij doen," vragen en daar zit voor mij het thema van burgerschap, leren leven aan de hand van verleden levens. Bij het vak geschiedenis staat iets op het spel, echte levens, echte mensen, echte gebeurtenissen. Maar wat is echt, wat is nep, wat is fake? En hoe werkt censuur en manipulatie? Weer een actueel haakje om te vertellen over Napoleon en de mythe van de populistische leider, censuur in de tweede wereldoorlog, leugen en bedrog tijdens de Vietnam-oorlog.

Aan de hand van een aantal thema's vertelt Benali waarom geschiedenis in de vmbo-klas misschien het beste en leukste uur van het onderwijsveld is.

Het verhaal van Rusland. Mythe en macht

Bespreking van Jef Abbeel van Het verhaal van Rusland. Mythe en macht van Orlando Figes. Alle boekbesprekingen vindt u op deze pagina.

Laatste toevoegingen op Histoforum

De laatste toevoegingen (artikelen, boekbesprekingen enz.) vindt u altijd op deze pagina.