Histoforum Nieuwsbrief

Nieuwsbrief

Jaargang 12, nummer 219, december 2022 I

Overzicht (na)scholingen en conferenties

-  12 januari, 13.30 – 17.00, Taalgericht geschiedenisonderwijs basis.
-  19 januari, 15.00 – 18.30, Webinars historische contexten havo. Universiteit Utrecht 

- 19 januari 17.00-19.00. Vakbijeenkomst: Uitwisseling lesmateriaal gericht op differentiatie over de context Duitsland

- 26 januari en 9 februari Leergang formatief handelen
- 9 maart, 9.30 – 13.00, Nederland na de Tweede Wereldoorlog. Universiteit Utrecht 
- 9 maart, 13.30 – 1700, Historische Context Het Britse Rijk 2.0. Universiteit Utrecht 
- 9 maart, 9.30 – 13.00, Historische Context Verlichting 2.0.Universiteit Utrecht 
- 9 maart, 13.30 – 17.00, Historische Context Steden en Burgers 2.0. Universiteit Utrecht 

- 17 maart Nationaal Geschiedeniscongres in Fort Vechten in Bunnik.
- 6 april, 9.30 – 13.00, Taalgericht geschiedenisonderwijs basis. Universiteit Utrecht 
- 6 april, 13.30 – 17.00, Taalgericht geschiedenisonderwijs schrijven. Universiteit Utrecht 
- 6 april, 13.30 – 17.00, Historische Context China 2.0. Universiteit Utrecht 

- 1-6 mei Studiereis Berlijn (Holocaust, Anne Frank, W.O.II)

    Im Westen nichts Neues

    Artikel over boek en fim Im Westen nichts Neues naar aanleiding van de nieuwe remake van de film die nu (2022) op Netflix te zien is. De versie uit 1930 leidde toentertijd tot grote protesten in Duitsland en in Enschede hebben nationaal-socialisten zelfs een kopie van de film in brand gestoken. Het artikel bevat veel passages uit krantenartikelen, die gebruikt kunnen worden als bronnen voor een les over boek en film. 

    Rekening houden met de migratieachtergrond van leerlingen bij het vak geschiedenis

    In een artikel over geschiedenis op school pleit een aantal docenten ervoor om meer aandacht te besteden aan of rekening te houden met de migratieachtergrond van leerlingen. Zij vinden het gek dat er bijna niks wordt gedaan met de achtergronden van veel van onze leerlingen. Een sympathieke gedachte, meer rekening houden met waar leerlingen vandaan komen en daarmee rechtdoen aan de diversiteit van onze leerlingen. Alle reden dus om tegemoet te komen aan de wens van genoemde docenten? In ieder geval, lijkt mij, een goede reden om met elkaar nog eens, vanuit dit perspectief te praten, over de rationale van ons vak en over de mogelijkheden om recht te doen aan de (migratie) achtergronden van leerlingen. In dit artikel wat overwegingen van mijn kant.  

    Een curriculum met aandacht voor de actualiteit?

    In Trouw van 14 juni 2022 heeft een leerling  van 6 gymnasium kritiek op het curriculum van geschiedenis. In een geglobaliseerde wereld zou er volgens haar meer aandacht moeten zijn voor landen buiten Europa en de VS. Ook houdt zij een pleidooi voor een actueel leerplan. Er is geen of nauwelijks aandacht voor Rusland, terwijl dat toch heel actueel is, waarbij zij uiteraard doelt op de oorlog van dat land tegen Oekraïne. ‘Hoe kunnen wij ons informeren over actuele gebeurtenissen in de wereld, terwijl we niks over de geschiedenis ervan weten?
    In dit artikel (ter discussie) enkele opmerkingen over de mogelijkheid/wenselijkheid van een actueel curriculum en een aantal vragen waarop volgens mij een antwoord geformuleerd zou moeten worden.
      

    Duim erop

    Percentueel (met respectievelijk 0,8% in 2021 en 1,6 in 2022) staat geschiedenis vwo op de derde plaats van vakken waarop leerlingen de duim hebben gelegd (na economie en scheiklunde). Op havo is geschiedenis zelfs , met afstand, nummer 1, met respectievelijk 3,1 en 4,4 procent.. Op het vmbo is er geen topplaats voor geschiedenis :)

    Bijzondere vondst: de zeventiende eeuw door vrouwenogen

    In een Belgisch familiearchief is bij toeval een unieke bron over de zeventiende-eeuwse Noordelijke Nederlanden boven water gekomen. Het eenvoudig ogende boekje bevat een schat aan gedetailleerde informatie over het dagelijks leven in de zeventiende eeuw, gezien door de ogen van een vrouw: Maria van Nesse.
    Lees verder 

    Egyptische archeoloog vindt piramide van onbekende koningin en honderden mummies

    Bijna 100 jaar na de ontdekking van de tombe van Toetanchamon, ontdekten archeologen in Egypte een piramide van een tot nu toe onbekende koningin. Ze deden deze ontdekking tijdens opgravingen bij Sakkara, waar ze ook een tunnelnetwerk met honderden mummies aantroffen. Ook onderzochten de archeologen een piramide daar in de buurt, de piramide van Teti, de eerste farao van de 6e dynastie van Egypte.
    Lees verder

    A New AP Course Advances the Teaching of Race in American History (While the Right Seeks to Restrict It)

    Even as conservatives push statewide bans on the teaching of critical race theory or lessons on racism and other topics that might cause general discomfort to White students, the College Board is launching a very different sort of initiative. This fall, the organization is piloting a new AP course in African American studies in 60 U.S. high schools. The course, which was designed with input from K-12 teachers and professors across the country, will address African American life, culture and history.
    Lees verder 

    Studiereis voor docenten

    "Educatieve reis voor docenten naar Berlijn"
    Houd jij je in je werk bezig met de Tweede Wereldoorlog, de Holocaust en het verhaal van Anne Frank? Wil je op een actieve en inspirerende manier nieuwe inzichten over deze thema’s krijgen, lesideeën opdoen en ervaringen uitwisselen met collega’s? Geef je dan op voor de studiereis van 1 t/m 6 mei 2023 naar Berlijn.

    Meer informatie

    De mijnen van Laurion

    De mijnen van Laurion is een aardige blog van Theo Toebosch op Mainzer Beobachter over  technologische ontwikkelingen bij het delven en verwerkeb van ijzererts (zilver) in de mijnen van Laurion (Attica) in de Griekse oudheid.

    Sponsianus: een nieuw-ontdekte Romeinse keizer?

    Keizer Sponsianus. ooit van gehoord? Lange tijd dacht men dat hij nooit heeft bestaan en dat zijn munten vals waren. Met nieuwe onderzoeksmethoden is men hier toch aan gaan twijfelen. Tribia, maar wel leuke trivia. Lees het verhaal op Mainze Beobachter.
    Een paar dagen later kwam de auteur, Koen Verboven, met een rectificatie. Geschiedenis, zeker oude geschiedenis, is een moeilijk vak, vaak dankzij een gebrek aan betrouwbare bronnen.

    Nazaat Duitse keizer Wilhelm eist kastelen terug

    Het vorstengeslacht Hohenzollern, een van de oudste adellijke families van Europa, ligt in de clinch met de Duitse staat over vastgoed dat via de Sovjets bijna 80 jaar geleden in overheidshanden belandde. Een erfgenaam van de familie stapt naar de rechter.
    Lees verder

    Recente recensies

    Z. Hoe Poetin Rusland weer groot wilde maken
    Hella Rottenberg. Z. Hoe Poetin Rusland weer groot wilde maken. Uitgeverij Alfabet, Amsterdam/VBKU, Antwerpen, oktober 2022. Paperback,20 X 12 cm, 190 pagina’s, noten, € 19,99. ISBN 978-90-213-4192-7.
    Dagboek van een invasie
    Andrej Koerkov. Dagboek van een invasie. Vertaling van ‘Invasion Journal’. Uitgeverij Balans, Amsterdam/Pelckmans, Kalmthout, oktober 2022. Paperback, 266 pagina’s, 21 x 13 cm, kaart, € 21,99. ISBN 978-94-638-2240-4 

    In memoriam Peter Seixas

    Emeritus hoogleraar Maria Grever schreef dit In memoriam voor Peter de onlangs overleden Canadese historicus en vakdidacticus Peter Seixas. 

    Verzetshelden

    Moe word ik van de discussies over het gebruik van de naam verzetshelden. Een discussie over verzet, collaboratie en bystanders in de klas is echter een belangrijke zaak, ook in het kader van  burgerschap. Als uitsmijter van deze nieuwsbrief (Trouw, 1 december) deel ik in dat kader graag de prachtige ingezonden brief van de 87-jarige Job Dienske:

    Ware helden
    'Het Verzetsmuseum is vernieuwd, het woord ‘held’ voor verzetsstrijders wordt geschrapt (Trouw, 28 november). Mijn vader was actief in het verzet, werd verraden en overleed in een concentratiekamp. Het toen illegale Trouw meldde zijn overlijden: een held tot vader hebben is een trots bezit. Wij, kinderen, hadden een wijze moeder. Ze hield ons voor: jullie vader is geen held, maar een gewoon mens die verantwoordelijkheid nam en deed wat op zijn weg kwam. En: leer van je vader. Durf keuzes te maken en leef niet voor jezelf. Vrede begint bij jou. Ik ben nu 87. Mijn overleden moeder blijft zolang ik leef de ware held.

    Laatste toevoegingen op Histoforum

    De laatste toevoegingen (artikelen, boekbesprekingen enz.) vindt u altijd op deze pagina.