Leerdoelen

Leerdoelen zijn belangrijk, net zoals een consistente lijn van leerdoelen via leeractiviteiten naar de eindtoets van groot belang is. Onderwijs zonder leerdoelen is doelloos en dus zinloos onderwijs.

Maar dit wil niet zeggen dat je elke les moet beginnen met het op het bord noteren van het leerdoel of de leerdoelen en dat je elke les moet afsluiten met het controleren of het leerdoel/de leerdoelen zijn gehaald. Elk keurslijf is dodelijk voor goed onderwijs.

Maar wanneer is het expliciteren van leerdoelen wel en wanneer niet relevant. Zomaar een drietal gedachten naar aanleiding van mijn eigen tijd op de middelbare school.

Herodotus

In 1970 deed ik eindexamen, eerst schriftelijk en vervolgens mondeling. Hiermee kwam een eind aan jaren zwoegen op Latijn en Grieks, zeven lesuren in de week voor elk van beide vakken. Het schriftelijk bestond voor ons alfa's uit het maken van een vertaling Tacitus en Plato. Voor het mondeling werd elk jaar geloot tussen Vergilius en Livius voor Latijn en tussen Homerus en Herodotus voor Grieks.

In mijn jaar rolde voor Grieks Herodotus uit de bus en ik kneep hem behoorlijk, want ik stond maar een heel mager zesje voor dat vak. Maar de Griekse geluksgodinnen waren mij goed gezind. Dat zat zo. Elke leerling kreeg twintig minuten de tijd om een passage uit de Historiën voor te bereiden. Daarna zou hierover een gesprek plaatsvinden met de docent en een gecommitteerde van buiten de school. Mijn voorbereidingstijd zat er bijna op, toen er paniek uitbrak. De heren gecommitteerden waren gaan lunchen. Zij verkeerden in de veronderstelling dat er na het examen van de bèta’s, tijd voor een boterham was ingeroosterd. Goede raad was duur, maar nadat ik mij veertig minuten op de tekst had kunnen voorbereiden, werd het examen afgenomen door mijn eigen docent en diens collega klassieke talen, van wie ik ook les had. Ik ging de deur uit met een acht. In een paar weken tijd was mij niveau voor het vak Grieks, of in ieder geval voor Herodotus met twee volle punten omhooggegaan. 

Toen ik tijdens mijn studie geschiedenis een kandidaatsscriptie schreef over de onvermijdelijkheid van de Peloponnesische Oorlog, las ik Thucydides in het Nederlands, Engels, Duits en Frans. Maar toen het er bij bepaalde passages op aan kwam heel precies te weten wat er  stond in het Grieks was ik maar wat blij dat een gepensioneerde docent klassieke talen mij wilde helpen.

En leerdoelen, heb ik die bij klassieke talen gemist? Natuurlijk niet. Voor elke leerling was duidelijk waar al ons geploeter toe zou moeten leiden, daar had geen enkel leerdoel wat aan toegevoegd.

Voor geschiedenis had ik overigens slechts een acht, de tien was voor onze lieve Heer en de negen voor de leraar. Maar of dat de reden was dat ik psychologie ben gaan studeren en pas een jaar later de overstap maakte naar geschiedenis?

Leerdoelen 1: Karel de Grote

Leerdoelen2: Nederlands: spelling en grammatica