Histoforum Nieuwsbrief

Nieuwsbrief

Jaargang 8, nummer 154, oktober 2019 II 

Overzicht (na)scholingen en conferenties

- Workshop Historische Context Nederland 1948 – 2008., 31 oktober 2019 in Utrecht.

- Vmbo-conferentie, 1 november 2019 Utrecht

VO-Digitaal Academy, 5 november 2019 in De Werelt in Lunteren. 

- Hoorcollege staatsrecht en democratie in tijden van populisme en nationalisme, 11 november 2019 EU Rotterdam.

 - Gesimuleerd verleden, 8 november 2019 EU Rotterdam.

- Pabo conferentie, 15 november 2019 Verzetsmuseum Amsterdam

- Holocausteducatiedag, 20 november 2019

- Workshop Historische Context Steden en Burgers in de Lage landen, 22 november 2019 in Utrecht.

- Geschiedenisdag ICLON Leiden, 29 november 2019 in Leiden

- Didactiekconferentie VGN, 29 en 30 november Vught.

- Landelijke Geschiedenisquiz voor scholieren in Zaltbommel.

- seminar ‘Lesgeven over WOII en de Holocaust’, Jeruzalem, 27-12-2019 t/m 05-01-2020

Workshop Historische Context het Britse Rijk, 24 januari 2020 in Utrecht

De zeemogendheden

Andrew Lambert is hoogleraar maritieme geschiedenis aan King’s College in Londen. In ‘De zeemogendheden’ dat op 19 november 2019 verschijnt, vertelt hij op originele wijze het verhaal van de vijf klassieke zeemogendheden: Athene, Carthago, Venetië, de Republiek der Nederlanden en Engeland. Het ging ze niet om macht en gebiedsuitbreiding, maar om handel en voorspoed. De auteur laat zien waarom deze staten dynamischer, opener en uitzonderlijker waren dan hun imperiale collega’s. Volgens Lambert creëerden deze vijf staten bewust een maritieme mentaliteit en identiteit, die de internationale handel en liberale waarden van de moderne wereld hebben vormgegeven. Andrew Lambert geeft met ‘De zeemogendheden’ een indrukwekkende analyse van de maritieme cultuur. Met prachtige kaarten, illustraties en registers.  

Geschiedenisleraar 2019

De drie genomineeerden voor de titel Geschiedenisleraar van het jaar zijn bekend. 

Fresco of fighting gladiators unearthed at Pompeii

An intact fresco portraying fighting gladiators has been unearthed by archaeologists in Pompei, the ancient Roman city buried under a thick carpet of volcanic ash in 79 AD.

Vrouwengeschiedenis

In de vorige nieuwsbrief besteeedde ik aandacht aan een boek over de positie van de vrouw in de vroege middeleeuwen. Op de website van het blad Linda  staat een kort interview met historica Agnes Cremers, oprichter van educatieplatform F-site en noemt ze drie vrouwen die volgens haar een plaats in de geschiedenis/het geschiedenisonderwijs zouden moeten krijgen.    

Holistische rubric en Banded-Marking

Korte beschrijving van een holistische rubric en het banded-marking model voor het summatief en formatief beoordelen van prestaties van leerlingen op grote open opdrachten. 

De slavernij begon in de Bronstijd

De Lechvallei, Beieren, vierduizend jaar geleden. Er staan grote boerderijen, met talrijke bewoners. Iedere boerderij is eigendom van één familie, en het bezit gaat over van vader op zoon. Deze vroege boeren zijn rijk; ze halen hun bruiden van ver, en kunnen beschikken over tal van knechten die weinig tot niets hebben. Mogelijk waren dat huisslaven, die tot nu toe werden beschouwd als een uitvinding van de Griekse oudheid, een paar duizend jaar later.
Hoe kun je dit in vredesnaam weten? Vierduizend jaar geleden zat Europa in de Bronstijd. Schriftelijke verslagen van hoe het er destijds aan toe ging, zijn er niet, alleen schamele archeologische resten van mensen, dieren, potten en klokbekers. Maar de archeologie krijgt steun van genetici, die met analyses van DNA-resten de geschiedenis van een volk kunnen invullen.

Lees verder in Trouw of eventueeel hier.

Exitticket: Hulpmiddel bij formatief handelen

Een concreet en effectief instrument bij feedback geven is de exit ticket. Exit Tickets zijn bedoeld zijn om leerlingen te helpen reflecteren. De leerlingen benoemen wat zij geleerd hebben, moeilijk vinden of nodig hebben om verder te leren. Met ExitTicket kunnen leerlingen op hun mobieltje reflecteren op de les met behulp van 5 vragen die jij als docent hebt voorbereid. Dit kunnen open vragen zijn, maar ook ja/nee vragen. Je hebt direct inzicht in je lesresultaten en je kunt zo beter differentiëren. 

Video De Opstand

Barbaar Educatie heeft op YouTube een filmpje geplaatst waarin in negen minuten De Opstand tegen Spanje wordt behandeld. Zie ook de filmpjes van Joost van Oort of dit filmpje van dezelfde auteur. 

Formatief handelen

Al mijn artikelen over formatief handelen, met name voor het vak geschiedenis, zijn nu toegankelijk via deze pagina.  

De Reformatie en Gasselte

Van 1 juli 2018 tot haar plotselinge dood op 20 augustus 2019 was mijn vrouw Rosée van der Kaap-Busscher predikant van het Witte Kerkje in Gasselte. In die periode heb ik mij verdiept in de kerkelijke geschiedenis van Gasselte. Op deze pagina's publiceer ik af en toe resultaten van mijn onderzoek. Het eerste artikel gaat over het begin van de Reformatie in Gasselte en over de eerste predikanten.

Schuilplaats voor geallieerde vliegers

In de aanloop naar de 75-jarige herdenking vaan het eind van W.O.II zullen er vanzelfsprekend veel boeken verschijnen, gewijd aan die oorlog. Bij Omniboek verscheen bijvoorbeeld Schuilplaats voor geallieeerde vliegers. Aan de hand van diepgaand bronnenonderzoek in binnen- en buitenland reconstrueert Wolter Noordman in Schuilplaats de Veluwe de zogenaamde ‘vluchtlijnen’ voor neergeschoten geallieerde vliegers naar het Verenigd Koninkrijk. De Veluwe was voor hen een belangrijke schuilplaats. Daar werden zij gehuisvest door twee artsen: Dik Eskes en Joop Kruimel. Aan de hand van het geheime ‘gastenboek’ van Kruimel, waarin alle onderduikers iets hebben geschreven, wordt het soms droeve lot van 25 van hen gereconstrueerd en krijgen deze onderduikers een gezicht.

Testing Times (Inburgeringsexamen in het VK)

Historica Joanne Paul doceert aan de universiteit van Sussex. Zij is zelf immigrant in het VK en als zodanig bekeek zij de inburgeringsstest die migranten in het Verenigd Koninkrijk moeten afleggen om Brits staatsburger te kunnen worden. De test geeft, zo concludeert Paul in dit artikel, een aardig beeld van hoe de Britten tegen hun verleden (willen) aankijken. 

Spaanse griep

Op mijn artikel over de Spaanse griep in Gasselte, waar ik korte tijd gewoond heb, kreeg ik van verschillende familieleden de reactie dat deze griep ook onder voorouders van henzelf of van schoonfamilie slachtoffers had gemaakt. Dat bracht me op het idee dat het aardig zou kunnen zijn aan het artikel een aantal opdrachten voor het geschiedenisonderwijs te koppelen.
 
In deze opdrachten werken leerlingen o.a. aan hun informatievaardigheden en redeneervaardigheden. In opdracht 2 leren leerlingen een kort betoog te schrijven, waarin zij zelf gevonden gegevens vergelijken met die in het artikel. 

Jagers met geheugenverlies

Een pleidooi voor meer open opdrachten aan de hand van de opdracht Jagers met geheugenverlies, waarin leerlingen een overlevingsplan bedenken voor een stam van jagers en verzamelaars die aan geheugenverlies lijden.

Jagers met geheugenverlies, deel 2

In een vorig artikel werden voordelen besproken van open opdrachten, waarbij de leerlingen veel ruimte krijgen voor een eigen inbreng. In dit artikel wordt nader ingegaan op de vraag hoe je dergelijke opdrachten zou kunnen beoordelen.

Hoe denkt de VGN over het eindrapport M&M van Curriculum.nu?

De reactie van de VGN op het eindrapport M&M van Curriculum.nu? vindt u op de website van de VGN

Het meisje van Yde

Op de website F-site staat een gedichte en een korte opdracht over het meisje van Yde

Simulatie Eerste Wereldoorlog (in het Engels)

In this simulation you are a British soldier who joins the army in 1914 to fight the Germans. You will learn about the dangerous conditions which soldiers lived and fought in.You will be provided with a worksheet.You may wish to play the game through once without the worksheet, then go through a second time getting answers. You can save your progress at any time to continue the game over several lessons or as homework.

Uitsmijter (of patat?)

Tijd om een belangwekkende historische kwestie aan te snijden, blogt Jona Lendering: Wie is de uitvinder van de patatfriet? Iemand moet als eerste op het idee zijn gekomen aardappelen te schillen, te snijden en in olie te bakken. De Vlaamse kunsthistoricus Paul Ilegems denkt het antwoord te weten: niemand minder dan Teresa van Avila (1515-1582), de Spaanse mystica.

Laatste toevoegingen op Histoforum

De laatste toevoegingen (artikelen, boekbesprekingen enz.) vindt u altijd op deze pagina.