Meisje met de parel

Jos Martens

Lees fragment: Meisje met de parel - Tracy Chevalier - Google Boeken
-------------------------------------------------------------------------------------
Meisje met de parel is een historische roman geschreven door Tracy Chevalier. Het boek is gebaseerd op het beroemde schilderij van Johannes Vermeer, en het vertelt het verhaal van Griet, een jonge vrouw uit Delft die als dienstmeisje gaat werken in het huis van Vermeer. Het boek geeft een prachtig beeld van het Delft uit de 17e eeuw en beschrijft op levendige wijze de dagelijkse beslommeringen van een jonge meid die probeert te overleven in een wereld die gedomineerd wordt door mannen.

Chevalier heeft een uitstekende manier om de lezer mee te nemen in het verhaal. De personages zijn geen ‘flat characters’, maar goed uitgewerkt en de historische details zijn accuraat en interessant. Het verhaal is meeslepend en de plot is goed uitgewerkt. De relatie tussen Griet en Vermeer is bijzonder en ontroerend, en de spanning die tussen hen opgebouwd wordt is voelbaar.

Wat deze roman nog interessanter maakt, is dat hij gebaseerd is op de realiteit. Het schilderij van Vermeer bestaat echt, en er is nog steeds veel discussie over wie het meisje in het schilderij was en wat haar relatie met Vermeer. Door het verhaal te lezen krijg je een gevoel van hoe het leven er in die tijd uitzag, en hoe het was om als jonge vrouw te leven in een maatschappij die zo anders was dan de onze.

Als docent kun je Meisje met de parel goed gebruiken om verschillende aspecten van de Nederlandse geschiedenis en cultuur te bespreken. Het boek kan bijvoorbeeld worden gelezen in combinatie met een bezoek aan het Mauritshuis, waar het schilderij van Vermeer hangt. Ook kunnen er discussies worden gevoerd over de rol van vrouwen in de 17de eeuw en de manier waarop kunstenaars hun modellen portretteerden.
Al met al is Meisje met de parel een prachtige roman die de lezer onderdompelt in een andere tijd en plaats. Het boek is goed geschreven, en de personages zijn realistisch en meeslepend. Het is een aanrader voor iedereen die geïnteresseerd is in geschiedenis, kunst en menselijke relaties.

Tips voor didactische verwerking. Doelgroep 14 tot 18-jarige leerlingen:

1. Organiseer zo mogelijk een klasbezoek aan het Mauritshuis in Den Haag, waar het schilderij van Vermeer te zien is. Laat de leerlingen het schilderij goed bestuderen en vraag hen om hun eigen interpretatie te geven van wie het meisje in het schilderij zou kunnen zijn.
2. Bespreek de rol van vrouwen in de 17e eeuw. Hoe verschilt het leven van een vrouw in die tijd van het leven van een vrouw in onze tijd? Hoe heeft de positie van vrouwen zich ontwikkeld door de eeuwen heen?
3. Bespreek de manier waarop kunstenaars hun modellen portretteerden in de 17e eeuw. Welke boodschap wilden ze overbrengen met hun schilderijen

Zie ook: Filmbespreking annex uitvoerig artikel: Girl With a Pearl Earring (2003).

Nota

Mijn eigen recensie van de roman verdween bij het opheffen van de website waarop ze geplaatst was. Daarom deze proef met ChatGPT, de sinds begin 2023 fel bediscussieerde uiting van Artificiële Intelligentie.

De Taakopdracht was:
Schrijf recensie in het Nederlands van de roman Meisje met de parel door Tracy Chevalier met achteraan tips voor didactische verwerking in onderwijs voor 14 tot 18-jarige leerlingen

Alles onder de stippellijn hierboven tot en met opdracht 3 is geschreven door de chatbot. En rolde over het scherm in luttele seconden! Het is niet helemaal mijn persoonlijke stijl. Daarom heb ik hier en daar fragmenten weggelaten of gewijzigd: die zijn cursief weergegeven.

De beschrijving is vaak wat te wazig, oppervlakkig en mist concrete details. Bij de taken zouden wij zeker enkele opdrachten voor groepswerk gegeven hebben rond de non-fictionboeken uit “Leeswerk” bij de filmbespreking. Dit in de permanente strijd tegen de kwaal van de ‘ontlezing’ (en wegens de positieve ervaringen in het verleden). Tevens over de schilderijen van Vermeer natuurlijk.

 Na de opdracht over het meisje met de parel vroeg ik ChatGPT om een recensie van De lantaarndragers van Rosemary Sutcliff. Na een nietszeggende intro volgde de bespreking van een heel ander boek dat zich afspeelt in de eerste eeuw na Chr. in plaats van in de 5de of 6de. Dan trad er een storing op en verdween alles. Toen ik opnieuw kon beginnen met een zelfde verzoek was alleen de eerste regel over de titel van het boek correct en voor de rest kreeg ik tekst over ... De adelaar van het Negende!
Voor alle boeken, romans was de afsluitende alinea nagenoeg volledig gelijk: een oppervlakkige beoordeling als "goed geschreven" of "goed boek".

Als je één boekbespreking probeert, sta je gewoon verwonderd over snelheid en kwaliteit. Als je er meer naast elkaar zet, zie je de grenzen en gebreken

.
Uit mijn ervaring met de Sutcliff-boeken zou je kunnen besluiten dat over de oudere werken niets in de bronnen van de chat staat en dat hij alleen De adelaar... kent, vermoedelijk door de recentere heruitgave naar aanleiding van de film.

p.s.

Jos Martens recenseerde  niet alleen het boek De adelaar van het negende voor Histoforum, maar besprak ook de film naar het boek..

Jos Martens, 18 februari 2023.