Overzicht (na)scholingen en conferenties

- Nascholingsworkshop Verlichting en Steden en Burgers in de Lage Landen, 23 september 2021 in Utrecht

- Nascholingsworkshop China, 23 september 2021 in Utrecht

- Nascholingsworkshop Het Britse Rijk en Nederland, 24 september 2021 in Utrecht

- Nascholingsworkshop Duitsland, 30 september 2021 in Utrecht

- Radboud nascholingsconferentie geschiedenis, 8 oktober 2021. 

- Conferentie TCHA, 2 en 3 november 2032, Nijmegen en online

- Nascholingswebinar Duitsland, Het Britse Rijk en Nederland, 11 november 2021

- Collegedag: Het raadsel van de middeleeeuwen, 12 november in Amsterdam

- Conferentie formatief evalueren, 18 november in Domstad in Utrecht.

- Didactiekconferentie VGN, 18 en 19 november 2021 in Hulshorst.

- Nascholingswebinar Steden en Burgers, Verlichting, Duitsland en China, 20 januari 2022 

Vacatures bestuur VGN

Het bestuur van de VGN nodigt u uit om te solliciteren op een van de vier functies binnen het bestuur.
Sollicitatieprocedure
- In principe solliciteert een kandidaat naar een lidmaatschap in het dagelijks bestuur, behalve de functie van voorzitter. Hiervoor is het de bedoeling rechtstreeks te solliciteren.
- De reactietermijn op de sollicitaties loopt van 23 juni tot en met 15 september.
- Informatie over de vacatures en zaken die hiermee verband houden zijn verkrijgbaar bij de voorzitter, Ton van der Schans via A.A.vanderSchans@driestar-educatief.nl  en 06-42667942 en bij de secretaris, Maarten van Gils, maartenvgils@hotmail.com.
- Graag uw reactie/sollicitatie met motivatie en cv opsturen naar de secretaris: Maarten van Gils.
- Het huidige bestuur draagt bestuurskandidaten voor op de Algemene Ledenvergadering van 2022, die deze kandidaten benoemt.
- Bestuurskandidaten die geselecteerd worden, worden uitgenodigd in de bestuursvergaderingen mee te draaien om alvast kennis te maken met het bestuurswerk.

Meer informatie 

Vacature docent/lerarenopleider geschiedenis

Tot 6 september kun je nog solliciteren als docent/lerarenopleider geschiedenis aan de Hogeschool van Amsterdam.

Collegedag: Het raadsel van de Middeleeuwen

Tijdens een collegedag op 12 november a.s. gaan vier specialisten in op de denkwereld van de middeleeuwse mens. U leert de hoogtepunten uit de rijke middeleeuwse literatuur kennen en maakt kennis met de complexe verhouding tussen lichaam en ziel. Ook de geloofsbeleving komt uitvoerig aan bod, met aandacht voor pelgrimages, de aantrekkingskracht van het kloosterleven en de levendige rivaliteit tussen engelen en demonen. 

De geschiedenis van China

In de rubriek met recensies staan inmiddels veertig besprekingen van boeken over de geschiedenis van China van de hand van oud-collega Jef Abbeel. 

Tijd

Wie, bijvoorbeeld in lessen wetenschapsoriëntatie, aandacht wil besteden aan het ongrijpbare begrip tijd wijs ik graag nog een keer op het zeer doorwrochte artikel Eeuwen op zoek naar de tijd, dat Jos Martens voor Histoforum schreef naar aanleiding van het boek In de ban van de tijd, dat verscheen naar aanleiding van een tentoonstelling in 2017 voor de viering van 200 jaar universiteit Gent. Een artikel dat hij sinds 2018 geregeld heeft aangevuld met nieuwe inzichten en/of vondsten. 

Chronologie ‘Het Britse Rijk’

De Historische Context 'het Britse Rijk, 1585-1900' (havo) is een onderwerp dat op het laatste examen (2021, eerste tijdvak) met veel vragen terugkwam. Leerlingen vinden het niet altijd gemakkelijk om de verschillende verhalen (de Britten in Amerika, de Britten in India en het thuisfront in Groot-Brittannië) met elkaar te verweven, aangezien veel van de gebeurtenissen uit de drie deelcontexten door elkaar heen lopen. Een werkvorm als 'Chronologie' kan leerlingen helpen hier grip op te krijgen.
De werkvorm is hier te vinden. Op deze pagina zijn nog veel meer werkvormen en andere opdrachten te vinden voor de verschillende historische contexten voor de havo.

De Slimste Mens en de Koude Oorlog

In LessonUp i s een les gemaakt waarin in het format van de Slimste Mens een les gemaakt over de Koude Oorlog.

Tachtigjarige Oorlog

Op de website Nieuwspaal staat  een satirisch artikeltje over de Tachtigjarige Oorlog met als kop 'Nederland eist excuses van Spanje voor Tachtigjarige Oorlog'. Misschien een aardig idee om te gebruiken bij behandeling van de Opstand. Door leerlingen te laten discussiëren over de vraag of dit logisch/terecht zou zijn, worden ze hopelijk als vanzelf gedwongen de opstand van verschillende kanten te bekijken.

Conferentie Teaching Cultural and Historical Awareness (TCHA)

Op dinsdag 2 november biedt het Duitsland Instituut een workshopsronde en een paneldiscussie aan met als doelgroep docenten geschiedenis en docenten Duits.
Locatie: Van der Valk Hotel Nijmegen-Lent, Hertog Eduardplein 4, Nijmegen

Op woensdag 3 november staat de academische verdieping centraal.
Locatie: Online  

Vietnam en de denkfout van het hellend vlak

In deze TedEd film (8 minuten) wordt de denkfout van het hellend vlak uitgelegd aan de hand van de Vietnam--oorlog. We zien welke  denkfout er zit achter de dominotheorie. Aanrader voor wie aandacht wil besteden aan oorzaak-gevolg relaties.

Skelet van vrijgelaten slaaf Marcus Venerius Secundio opgegraven in Pompeï: "Uitzonderlijk goed bewaard"

In Italië is in de ruïnes van de antieke stad Pompeï een menselijk skelet teruggevonden dat bijzonder goed bewaard gebleven is. Volgens de archeologen zijn het de resten van een vrijgelaten slaaf die Griekse theatervoorstellingen organiseerde in de Romeinse stad. Het is de eerste keer dat het gebruik van het Grieks naast het Latijn door de Romeinen kan worden aangetoond.
Lees verder.

Aria

Aria is een roman die zich er uitstekend voor  leent om als startpunt te dienen voor verdere verdieping in de Iraanse Revolutie. Bij een vak als geschiedenis, maar ook bij Nederlands, maatschappijleer of godsdienst.

Dirk Tuin schreef voor Histoforum een recensie.    

Gelijkschakeling van het Russische geschiedenisonderwijs?

In juli heeft president Poetin een commissie in het leven geroepen die het geschiedenisonderwijs in Rusland onde de loep moet nemen. Gevreesd wordt dat het geschiedenisonderwijs moet worden vormgegeven op een het Kremlin welgevallige, eendimensionale, wijze,

De dag van morgen

De dag van morgen van Ignacio Martínez de Pisón is een roman over de Spaanse Burgeroorlog met een opvallend invalshoek.
Dirtk Tuin schreef voor Histoforum een recensie.

Historisch kwartet ‘de Oude Grieken’

Eén van de leukste werkvormen, en eigenlijk bij elk onderwerp wel te gebruiken, is het ‘historisch kwartet’. Jij bepaalt de thema’s en de leerlingen bedenken daar associaties bij. Dit kunnen kenmerken, oorzaken, gevolgen, personen en gebeurtenissen zijn. Leerlingen leren zo meer over het onderwerp, maar moeten ook aan medeleerlingen kunnen beargumenteren waarom zij vinden dat het door hen bedachte kenmerk op één van de kwartetkaartjes moet komen.
In dit geval gaat het om een kwartetspel rondom de oude Grieken, dat hier te vinden is! 

Voetbal in Europa

Dirk Tuin bespreekt voor Histoforum het boek Voetbal in Europa van Eric Brouwer en ziet aanknopingspunten voor zowel de geschiedenisles als voor burgerschapsvorming. 

Abraham Tuschinski's laatste reis

Op 1 oktober verschijnt bij Uitgeverij de Brouwerij: Abraham Tuschinski's laatste reis. Deze historische roman, geschreven door Felix Heersink, is gebaseerd op feiten en fictie en brengt een woelig deel van de Europese geschiedenis tot leven. Wie was Abraham Isaak Tuschinski? Waarom vertrok hij in 1904 uit Polen naar Nederland? Hoe kwam hij in de jaren voor de Tweede Wereldoorlog aan zes filmtheaters in Rotterdam? Waardoor raakte hij eind jaren dertig alle zeggenschap over zijn theaters kwijt? Waarom is alleen zijn Amsterdamse filmtheater bekend en niet zijn Rotterdamse bioscopen? In welke omstandigheden werd hij als ondergedoken Jood in 1942 opgepakt?
Behalve dat de historische roman Abraham Tuschinski's laatste reis antwoord geeft op deze vragen, passeren in dit boek alle hoogte- en dieptepunten uit het leven van deze sociaal bewogen zakenman.
Felix Heersink. Abraham Tuschinski's laatste reis. ISBN: 9789083114552. Pagina's: 342. Afmeting 14 x 21.5. Verkoopprijs: € 21,99.

Babylonische meetkunde

Een Australische wiskundig heeft mogelijk het oudste voorbeeld van toegepaste wiskunde gevonden op een Babylonisch kleitablet.

Geschiedenis Festival

Op 10 oktober vindt het Geschiedenis Festival plaats in het concertgebouw De Doelen in Rotterdam. Prominente historici voeren u mee terug naar het verleden. Beleef een wervelend programma vol lezingen, debatten, interviews en gesproken columns, afgewisseld met muziek en film. Reguliere tickets zijn nu weer (beperkt) beschikbaar.
Meer informatie

Wat aan leerdoelen vooraf gaat

Vanaf 2013 deed ik een aantal jaren achtereen onderzoek naar de ervaringen van docenten met het nieuwe examenprogramma. In het eerste onderzoek vroeg ik o.a. wat men vond van de historische contexten. Een, duidelijk jonge, docent stelde de keuze voor het onderwerp Koude Oorlog ter discussie. Hij vroeg zich af waarom het onderwerp (nog) op het programma stond. Een belangrijke vraag die vooraf zou moet gaan aan het formuleren van leerdoelen.
Lees het artikel op Histoforum.

Formatief handelen

SLO heeft veel informatie over formatieve evaluatie verzameld op haar website met o.a. een aantal animaties.Animaties:  Bekijk deze animatie om te zien en horen wat formatief evalueren is en hoe je het in je les vormgeeft. Wil je weten hoe je leerdoelen en succescriteria verheldert met je leerlingen? Deze animatie zoomt in op fase 1 van de FE-cyclus: het verhelderen van verwachtingen. En deze animatie zoomt in op fase 2 en 3: het verzamelen, analyseren en interpreteren van leerlingreacties. Ten slotte zoomt deze animatie in op fase 4 en 5: het communiceren met leerlingen over resultaten én passende vervolgacties ondernemen.

Meer informatie over formatief handelen bij het vak geschiedenis vindt u hier. Deze pagina wordt geregeld geüpdatet.

Conferentie formatief evalueren

Op 18 november 2021 organiseert SLO alweer de vierde conferentie over formatief evalueren. Op het programma sttaan drie lezingen en verschillende workshops. De lezingen Hn gaan over:
- De rol van leerlingen bij hun leren en concrete aanpakken om de betrokkenheid van leerlingen in de klas te vergroten (Dylan Wiliam)
- Feedbackgeletterdheid bij leerlingen vergroten en concrete aanpakken om feedback in de klas te organiseren (David Nicol)
- Feedback in de klas praktisch en haalbaar organiseren aan de hand van vijf stappen (Stijn VanHoof)

De Zeven zussen van Lucinda Riley. Internationale bestsellers of stationsromans met een historische kronkel?

Als je een fascinatie hebt voor (de geschiedenis van) het  concept tijd en je heet Jos Martens, dan is het niet vreemd als je ja zegt op de vraag of je een korte bespreking wilt schrijven van de romanserie De zeven zussen.   

De ideale samenleving

In deze, door collega Niels Lubberman gemaakte,  les lopen geschiedenis en filosofie in elkaar over. Doel is om leerlingen te laten nadenken over de manier waarop een samenleving bestuurd wordt en of deze manier rechtvaardig is. De inhoud van de les is gebaseerd op een bekend gedachte-experiment van de Amerikaanse filosoof John Rawls.

In zijn boek A theory of justice beschrijft John Rawls een gedachte-experiment dat tot doel heeft een maatschappij te creëren die in hoge mate rechtvaardig zou zijn. Het idee is dat je een groep mensen beslissingen laat maken over de manier waarop zij de samenleving willen inrichten, zonder dat ze weten welke positie zij zelf in deze samenleving zullen innemen. De regels worden gekozen vanachter een sluier van onwetendheid zoals Rawls dit zelf noemde. Deelnemers aan het gedachte-experiment gaan dus in discussie over hoe hun stad bestuurd moet worden. Ze weten echter niet wie ze zijn, welke functie ze hebben, of ze een man of een vrouw zijn en of ze arm of rijk zijn. Ze hebben dus totaal geen informatie over hun eigen positie binnen deze samenleving.

Bekijk het lesmateriaal.  

Hoe John Heartfield met schaar en papier de nazi’s te lijf ging

Artikel op de website Historiek over de politieke kunstenaar John Heartfield naar aaanleiding van de tentoonstellingen over zijn werk in Berlijn, Londen en Zwolle. Handig als acxhtergrondartikel voor wie zijn werk in de klas gebruikt.

Prehistorie en beeldvorming

Wat droegen mensen in de prehistorie? Bruine, jute-achtige kleding is misschien waar je aan denkt, maar we droegen ook 3000 jaar geleden al felle kleuren, ontdekten Nederlandse wetenschappers.

Lees verder 

Vuur in de prehistorie

Leidse onderzoekers: gebruik van vuur verspreidde zich 400.000 jaar geleden snel over de wereld.
Lees verder.

Liefdesgedicht 'Zal nimmermeer gebeuren' (P.C.Hooft)

Nieuw op Histoforum is een leseenheid van Jan Uyttendaele  over het liefdesgedicht Zal nimmermeer gebeuren van P.C. Hooft. Ook zeer interessant voor uw collega's Nederlands.

Geuzenliederen

De geuzenliederen zijn politieke strijdliederen van de opstandige edelen en hun medestanders in de Nederlanden tijdens de Tachtigjarige Oorlog (1568-1648). Het Wilhelmus is wellicht het meest bekende en misschien ook het mooiste gedicht in dit genre. Ook tijdens de Tweede Wereldoorlog ontstonden er geuzenliederen. De verzetsstrijders tijdens de Duitse bezettingstijd (1940-1945) noemden zich ook ‘geuzen’ en publiceerden hun protestliteratuur in een nieuw ‘geuzenliedboek’.
Dit leermiddel kan zowel gebruikt worden voor klassikaal onderwijs als voor zelfstudie en afstandsonderwijs.

- Werkblad voor de leerlingen

- Achtergronden voor de docent   

Hoe Poetin besloot om Trump tot president van de V.S. te maken

Russische documenten, die de Guardian heeft ingezien, zouden bewijzen dat Poetin al vroeg besloten had om de Amerikaanse verkiezingen te manipuleren. Zie het artikel in Welt.  

A 146,000-Year-Old Fossil Dubbed ‘Dragon Man’ Might Be One of Our Closest Relatives

A mysterious Middle Pleistocene skull from a Chinese well has inspired debate among paleoanthropologists.

Lees verder 

Het lesgeven in geschiedenis wordt er niet gemakkelijker op als kennis van het christendom (steeds) minder wordt.

Laatste toevoegingen op Histoforum

De laatste toevoegingen (artikelen, boekbesprekingen enz.) vindt u altijd op deze pagina.