Albert van der Kaap, Enschede, albert@vanderkaap.org      

Conclusies trekken

Je moet altijd voorzichtig zijn met het trekken van conclusies op basis van historische bronnen, zeker als het gaat om archeologische bronnen. In haar roman 'Een kleine wereld' geeft Marga Kool daarvan een prachtig, hilarisch voorbeeld. Als ik het met mijn studenten heb over de paardengraven in Zweelo, zo laat ze haar hoofdpersoon, een archeoloog, zeggen dan vertel ik hen altijd het verhaal van mijn opa en Mo.

Mo, eigenlijk Mozes, was de hond van opa. Hij had hem ooit gered uit het water. Een buurman had geprobeerd hem in een zak te verdrinken. Zestien jaar lang was Mo een trouwe vriend geweest, maar nu had opa hem moeten laten inslapen. Hij begroef de hond aan de voet van een grote appelboom achter in de tuin. Vanwege diens trouw had opa hem de medaille die hoorde  bij zijn koninklijke onderscheiding om zijn nek geknoopt. Na mijn dood moet ik deze officieel teruggeven aan de koningin, maar dat is moeilijk als je dood bent, zei opa. 'Mo heeft de onderscheiding eerlijk verdiend'. 'Beloof me', zei hij tegen mij, dat je niet tegen je vader en moeder zegt. Pas als de koningin er heel erg naar komt zoeken, dan mag je vertellen waar hij is, beloofd?''. 'Beloofd', zei ik.

De studenten moesten altijd lachen om het verhaal. 'Desalniettemin acht ik het niet onmogelijk dat over enkele duizenden jaren een of andere archeoloog tot de conclusie komt dat in deze streek de huisdieren koninklijke onderscheidingen meekregen in hun graf.'

Noot

Eind februari 1952 werd in Zweeloo, tijdens zandwinningswerkzaamheden, een vroeg middeleeuws grafveld gevonden. Het werd tegen het eind van de Romeinse keizertijd of aan het begin Volksverhuizingtijd gebruikt (van de late vierde of vroege vijfde eeuw tot in de negende eeuw).  Van de in totaal110 graven was er één heel bijzonder. In het graf lagen de stoffelijke resten van een vroegmiddeleeuwse dame, gekleed in inlandse kleding en met sieraden uit het buitenland. Bij het opgraven kwamen ook nog zes noord-zuid gerichte paardengraven tevoorschijn. De paardengraven waren in een rechte lijn op het graf van de 'prinses van Zweeloo' gegraven. Men denkt dat deze graven uit dezelfde periode als het graf van de prinses stammen. Misschien werden de paarden (haar paarden?) als offer meegegeven werden.
Bron: http://www.coevorden.nl/over-de-gemeente/geschiedenis/zweeloo/begraafplaatsen.html

Referentie

Kool, Marga (2006), Een kleine wereld. Amsterdam: Ambo.

Copyright:  Albert van der Kaap