Hendrik Fokke Winterwerp (1943-1946) 

PDF-versie

Albert van der Kaap
 

De opvolger van Jan de Bruijn als dominee in Gasselte was Hendrik Fokke Winterwerp. Hij diende de gemeente gedurende de Tweede Wereldoorlog bijna drie jaar, van 29 augustus 1943 tot 11 augustus 1946.

Hendrik Fokke Winterwerp was een zoon van hoofdonderwijzer Fokko Winterwerp uit Ten Boer en Johanna Jansma uit Veenwouden.

Hij werd geboren op 23 september 1917 in Paterswolde (Eelde) en trouwde op 20 augustus 1943 in Eelde met Anna Tilma, geboren op 18 maart 1917 in De Lier, dochter van Pier Tilma en Adriana Wilhelmina Hulshoff. Zij kregen drie kinderen (Adriana Johanna, Fokko en Pier).

Hendrik begon als hulpprediker in Epe en werd op 29 augustus 1943 predikant in Gasselte, waar twee kinderen werden geboren.

Winterwerp was consulent in Grollo toen de gemeente daar in 1944 vacant werd. Maar dat was geen eenvoudige taak, niet alleen was het vanwege de oorlogsomstandigheden niet mogelijk een nieuwe predikant te beroepen, maar ook de consulent kon, net zomin als de andere ringbroeders, de gemeente geregeld bezoeken en verzorgen vanwege een gebrek aan fietsbanden.

Toen de NSKK in het najaar van 1944 de pastorie vorderde kwam het echtpaar Winterwerp te wonen in een klein kamertje aan de Dorpsstraat 42. Begin 1945 dreigde Winterterp en het hoofd van de school, Popke Klaver, door de Duitsers te worden opgepakt. Zij werden echter tijdig gewaarschuwd waarna zij de staatsbossen in vluchten en zich aansloten bij de Franse parachutisten die daar gedropt waren.

De volgende ochtend wordt Gasselte bevrijd door het 8th Canadian Reconnaissance Regiment gevolgd door de Polen van het 2e Eskadron van het 10 Pulk Dragonow (10e Regiment Dragonders).

Twee dagen nadat Gasselte is bevrijd door het 8th Canadian Reconnaissance Regiment gevolgd door de Polen van het 2e Eskadron van het 10 Pulk Dragonow (10e Regiment Dragonders) , gaan de Gasselters op 15 april in grote getalen voor een dankdienst naar het Witte Kerkje. Dominee Winterwerp preekt in deze dienst naar aanleiding van een tekst van Paulus aan de Galaten: ‘Staat dan in de vrijheid, waarmee Christus ons heeft vrijgemaakt.’

Winterwerp vertrok op 11 augustus 1946 uit Gasselte. Daarna stond hij in Bolsward (1946), Nijmegen (1950), Hoenderloo (1974) en Gennep. Hij ging in 1982 met emeritaat. Hierna was hij nog vrijwilliger in het Bevrijdingsmuseum 1944 in Groesbeek. Hij vierde zijn ambtsjubileum in 1993 in Gasselte.
Hij stierf op 13 augustus 2011 in Berg en Dal. Anna overleed op 5 mei 2014 ook in Berg en Dal.
 
Popke Klaver

Popke Klaver met twee van zijn leerlingen in 1950.

Popke Klaver werd op 25 april 1918 geboren Drachten. Op 4 december 1942 wordt hij, komend uit Beetsterzwaag, aangesteld als onderwijzer op de lagere school in Gasselte. Als de NSKK de pastorie vordert, moet ook de school uitwijken. De lessen worden dan voortgezet in Bos en Duinzicht van de familie Doedens aan de Borgerweg.

Bos en Duinzicht, bewoond door mejuffrouw Johanna Doedens.

Als Klaver begin april op een zwarte lijst van de Duitsers terecht komt, duikt hij even onder in de kerktoren van Gasselte, maar verlaat die al snel om onder te duiken in de bossen rond Gasselte.

Als het hoofd der school, Klaas Pieter, vanwege zijn Duitsgezindheid, na de oorlog ontslag krijgt, volgt Klaver hem op 1 februari 1946 op. Hij blijft nog acht jaar in Gasselte om vervolgens op 1 februari 1954 leerkracht te worden aan de landbouwschool in Varsseveld.

Copyright Albert van der Kaap, 2020