Artikelen over het begin van de Reformatie in het Drentse Gasselte en de eerste predikanten.

Douwe Faber (1912-1914)

Van 1 juli 2018 tot haar plotselinge dood op 20 augustus 2019 was mijn vrouw Rosée van der Kaap-Busscher predikant van het Witte Kerkje in Gasselte. In die periode heb ik mij verdiept in de kerkelijke geschiedenis van Gasselte. Op deze pagina's publiceer ik af en toe resultaten van mijn onderzoek.

Inhoud

  1. Magazine: alle artikelen op Histoforum.
  2. Het begin van de Reformatie in Gasselte: Johannes Fabritius.
  3. Bernardus Fabritius, zoon van Johannes.
  4. Lodewijk Fabritius, zoon van Bernardus.
  5. Albertus Conradus Fabritius, broer van Lodewijk.
  6. Warnerus Emmen, schoonzoon van Albertus Conradus.
  7. Helperus Ritzema, opvolger van Warnerus Emmen.
  8. Lucas Schukking, opvolger van Helperus Ritzema.
  9. Albert Jan Hartman, opvolger van Johannes Dijck.
  10. Johannes Bernardus Folkerus Heersprink, opvolger van Albert Jans Hartman.
  11. Barend Sanders, opvolger van Johannes Heersprink.
  12. Roelof Klein, opvolger van Barend Sanders.
  13. Tammo Tammerus Heringa, opvolger van Roelof Klein.
  14. Fokke Christiaan Ydema, opvolger van Tammo Tammerus Heringa.
  15. Wessel Enno Pieter Germs, opvolger van Fokke Christiaan Ydema.
  16. Jelte Boonstra, Wessel Enno Pieter Germs.
  17. Douwe Faber, opvolger van Jelte Boonstra.
  18. Jacob Cornelis Anthonie Nijenhuis Ockhuijsen, opvolger van Douwe Faber.
  19. Gerrit Jacob Mooi, opvolger van Jacob Cornelis Anthonie Nijenhuis Ockhuijsen.
  20. Teunis Adrianus van der Vlies, opvolger van Gerrit Jacob Mooi.
  21. Jelte Oosterhuis, opvolger van Teunis Adrianus van der Vlies.
  22. Jan de Bruijn, opvolger van Jelte Oosterhuis.
  23. Hendrik Fokke Winterwerp, opvolger van Jan de Bruijn.
  24. Gerrit Johannes Romijn, opvolger van Hendrik Fokke Winterwerp.
  25. Anthony Jan Roodzant, opvolger van Gerrit Johannes Romijn.
  26. Johannes Luchies, opvolger van Anthony Jan Roodzant.
  27. Tjeerd van der Bij, opvolger van Johannes Luchies.
  28. Frans Don, opvolger van Tjeerd van der Bij.
  29. De geschiedenis van het Witte Kerkje.
  30. De Weem: pastorie van het Witte Kerkje.
  31. De Spaanse griep in Gasselte (1918).

Douwe Faber (1912-1914) 

PDF-versie

Albert van der Kaap en Aafke Huizing

De opvolger van Jelte Boonstra als dominee in Gasselte was Douwe Faber. Hij diende de gemeente twee jaar, van 29 september 1912 tot 22 november 1914.


Douwe Faber was de zoon van geneesheer Hije Faber (geboren in Obdam) en Roelofje Wessels Boer uit Hoogeveen. Hij werd op 9 maart 1878 geboren in Ilpendam. Op 21 november 1906 trouwde hij in Marum met Maria Frederika van der Wiele, geboren op 4 oktober 1884, dochter van Cornelis Pieter van der Wiele (inspecteur van een levensverzekerings-maatschappij) en Johanna ten Bruggen. Zij kregen zes kinderen, de tweeling Jan en Hanna (1909), Heije (1907) en Adriaan (1911) die net als hun vader predikant werden, Titia (1916) en Maria (1919).


Douwe begon zijn loopbaan in Wapserveen, waar hij van 21 november 1909 tot 22 september 1912 predikant was. Van 29 september 1912 tot 22 november 1914 was hij predikant in Gasselte. Hij vertrok vervolgens naar Andijk waar hij dominee was van 29 november 1914 tot 29 september 1918. Hierna stond hij nog in Tilburg, Nieuwendam (vanaf 27 juni 1926), Oostburg (vanaf 15 juni 1930 tot 29 januari 1939) waar hij in januari 1930 een beroep ontving uit Nieuwendam, waarvoor hij bedankte en in Oostwold.


Douwe was zijn hele leven lang een christen-pacifist. Toen zijn zoon Adriaan in de oorlog wapens op zolder wilde opslaan was hij daar in eerste instantie dan ook op tegen. Toen zijn zoon hem toevoegde ‘Vader, u bent niet goed wijs’, ging hij schoorvoetend overstag (1).


Douwe Faber stierf op 28 november 1966 Arnhem. Zijn vrouw was al jaren eerder, op 22 mei 1950 in Zeist overleden.


Adriaan Faber
Douwes zoon Adriaan trouwde op 4 februari 1937 te Rotterdam met Anna Dorothea Henriëtte (Ank) Chabot, dochter van Edward Chabot en Nancy Hoogewerff (Edgar Fernhout schilderde in 1951 een prachtig portret van Anna Dorothea). Hij was hervormd kandidaat te Oostburg, vrijzinnig hervormd predikant te Renesse (14-3-1937), Kampen (12-10-1941), Boksum/Blessum (1947) en Emmen (11-5-1958).

Hij werd in 1945 lid van de noodgemeenteraad van Kampen als lid van de Vrijzinnig Democratische Bond (1945). Adriaan en Ank ontvingen beide op 24 februari 1993 (hij postuum) de Yad Vashem-onderscheiding omdat ze onderdak hadden verleend aan de Duits-joodse vluchteling Gerda Bloch uit Berlijn (2). Deze onderscheiding, ‘Rechtvaardige onder de Volkeren’ is een uit de Talmoed afkomstige eretitel die door Israël wordt gegeven aan gojim (niet-Joden) die Joden ten tijde van de Holocaust hebben helpen onderduiken, ontkomen en overleven. Het Yad Vashem Instituut in Jeruzalem werd in 1953 opgericht ter nagedachtenis aan de Joden die tijdens de Tweede Wereldoorlog zijn omgekomen.


Adriaan Faber met zijn gezin (3).

Heije Faber
Volgens dominee Adri Sevenster uit Haren was ook Heije Faber, broer van Adriaan, betrokken bij de verzorging van joodse onderduikers. Deze Hije, getrouwd met Muriel Ann Proctor, studeerde theologie in Leiden, Marburg en Heidelberg en psychologie aan de UvA. Hij promoveerde in 1933 in de theologie in Leiden en in 1956 in de psychologie aan de UvA (1956). Hij was vrijzinnig-hervormd predikant te Velsen-IJmuiden-Oost (1932-1937), Schiedam (1937-1948) en Wassenaar (1948-1958).

Hij was de eerste voorzitter van de beweging ‘Eenheid Door Democratie’, die zich zowel tegen het nationaal-socialisme als tegen het communisme keerde (1935-1940). In 1958 werd hij lector pastorale psychologie in Leiden en van 1970-1977 was hij hoogleraar godsdienstpsychologie aan de Theologische Faculteit Tilburg. Hij geldt als nestor en initiator van de Klinisch Pastorale Vorming voor predikanten en introduceerde de denkbeelden van de psycholoog Carl Rogers in Nederland (4).

 

Noten 


1.Faber Clarke, M. (2016). Ank Faber-Chabot: A Dutch woman who sheltered Jews in the Second Word War. In S. Ardener, F. Armitage-Woodward, & L. Dina Sciama (eds.) (2016). War and Women Across Continents: Autobiographical and bibliographical Experiences. New York/Oxford: Berghahn. https://books.google.nl/books?id=9dCyCwAAQBAJ&pg=PA50&lpg=PA50&dq=Adriaan+Faber+Yad+Vashem&source=bl&ots=CAK-IjMuPD&sig=xrneySla6do0qqj_CMw4AmAiux4&hl=nl&sa=X&ved=0ahUKEwjQ8-SEnZncAhWiE5oKHdtXCcoQ6AEIUDAL#v=onepage&q=Adriaan%20Faber%20Yad%20Vashem&f=false 
2.https://anzdoc.com/drs-gc-hovingh-voor-opmerkingen-aanvullingen-en-vragen-overz.html 
3.a href="http://db.yadvashem.org/righteous/family.html?language=en&itemId=4043169">http://db.yadvashem.org/righteous/family.html?language=en&itemId=4043169 
4.Zie ook: https://www.vpro.nl/programmas/etc/Heije-Faber.html waarop enige vpro-uitzendingen met toespraken van Hije Faber zijn te beluisteren.


Copyright Albert van der Kaap en Aafke Huizing, 2020 

 

  •  

    u